برای تولید برخی قطعات صنعتی از ورقهای فولادی استفاده میشود. برای تولید یک قطعه یا دستگاه با استفاده از ورق فولادی، باید سطح ورق را آماده کرده و همچنین سطح را در برابر عوامل بیرونی محافظت کرد. یکی از روشهای آماده سازی سطح ورق فولادی، روش سندبلاست است. اگر میخواهید با این فرایند، ویژگیهاو کاربردهایش بیشتر آشنا شوید، مطالعه این مقاله از فبرینو را از دست ندهید.
سندبلاست چیست؟
واژه سندبلاست (sandblast) در انگلیسی از دو واژه سند (sand) با معنای ماسه و بلاست (blast) با معنای انفجار یا پرتاب تشکیل شده است.در این صورت میتوان گفت سندبلاست به معنای ماسه پاشی یا پرتاب ماسه و شن با فشار بسیار زیاد است.
سندبلاست که با نام ساب پاشی نیز شناخته میشود، فرایندی صنعتی است که در آن ذرات بسیار ریز ساینده مانند شن و ماسه روی سطح پاشیده شده و برای رفع ناصافیها در سطوح فلزی، چوبی، شیشهای و… به کار میرود. در واقع، با استفاده از فرایند سندبلاست میتوان گرد و غبار، زنگزدگی، آلودگی و… را از روی سطوح پاک کرد. برای این منظور، ذرات ساینده از یک نازل، با شتاب زیاد، به سمت سطح پرتاب شده و سطح را تمیز میکنند.
سندبلاست یک روش بسیار موثر برای هموار کردن و شکلدهی به سطوح است که در آن غالبا از ذرات سایندهای اعم از ماسه سیلیس، اکسید آلومینیوم، مس باره، خرده شیشه، ساچمهها، ماسه سرامیک، کاربید سیلیسم و ذرات ریز فولادی استفاده میشود که هر کدام با توجه به سطح مورد نظر مورد استفاده قرار میگیرند. این سایندهها دارای ویژگیهای مختلفی هستند و سختی، مقاومت، چگالی، سایز و شکل آنها متنوع است. علاوه بر این سایندهها، تجهیزاتی مانند کمپرسور باد، شیلنگ، نازل سندبلاست، دیگ و کلاه سندبلاست نیز در طی فرایند مورد استفاده قرار میگیرند.
فرایند سندبلاست چگونه است؟
در فرایند سندبلاست از اجزای اصلی پمپ، نازل و عینک محافظ برای انجام فرایند استفاده میشود. پمپ یا کمپرسور سندبلاستر یکی از اجزای حیاتی دستگاه سندبلاست است که فشار مورد نیاز برای پرتاب مواد ساینده به سطح را فراهم میکند. در واقع این پمپ با دقت و کنترل بالا، مواد را به نازل ارسال میکند تا این مواد در فرایند سندبلاست مورد استفاده قرار بگیرند.
نازل دستگاه نیز در جهتدهی و پرتاب مواد ساینده نقش مهمی دارد. در فرایند ساب پاشی، با استفاده از فشار هوا، مواد به سمت سطح هدف هدایت شده و نازل با انتخاب مناسب فشار و جهت پرتاب بر کیفیت و کارایی فرایند تاثیر مستقیم دارد.
عینک محافظ نیز از دیگر اجزای اصلی فرایند سندبلاست است که استفاده از آن در حین انجام فرایند بسیار اهمیت دارد. در هنگام انجام فرایند ساب پاشی، ذرات ساینده با فشار از نازل دستگاه خارج شده و به اطراف پرتاب میشوند. در اینصورت این ذرات برای چشم خطرناک است و به همین دلیل حین اجرای فرایند باید از عینک محافظ استفاده شود.
در حین اجرای فرایند ساب پاشی یا سند بلاستر، زمانی که دستگاه فعال میشود، پمپ شروع به ایجاد فشار میکند. در اینصورت مواد ساینده از مخزن به نازل منتقل شده و به وسیله فشار هوا، به سمت سطح پرتاب میشوند. با این کار، مواد با سطح تماس پیدا کرده و آلودگیها، زنگزدگیها و لایههای اضافی و غیر مطلوب سطح از روی آن حذف میشوند.
کاربرد سندبلاست چیست؟
سندبلاستر یکی از تکنیکهای رایج صنعتی است که در صنایع مختلفی کاربرد دارد. برخی از مهمترین و رایجترین کاربردهای این فرایند در صنایع مختلف عبارتند از:
- زنگزدایی سطوح و حذف زنگزدگیهای روی سطوح مختلف
- رفع آلودگیها، تمیزکاری و ماتکاری سطوح
- تمیزکاری قطعات حساس به ضربه و پاشش شدید و همچنین قطعات دارای دنده و حدیده حساس به ضربه
- حکاکی سطوح و ایجاد زیرساخت مناسب برای انجام حکاکی و نقشبرداری
- ایجاد زبری و ناصافی در سطوح و فراهم کردن چسبندگی مناسب برای پوششهای نهایی مانند رنگآمیزی، پوششدهی یا تعمیرات
- ساب پاشی و تمیزکاری قطعات تنها از یک سمت موردنیاز
- ساب پاشی سطوح چوبی و شیشهای علاوه بر سطوح فلزی
- لایهبرداری سطوح با کندن علامتهای رنگ، بخشهای خورده شده و سایر مواد اضافی، قبل از رنگکاری و پوششدهی
- تمیزکاری سطوح بزرگ مانند ماشین آلات صنعتی و ساختمانها و تمیزکاری تجهیزات کوچک مانند پیچگوشتی و آچارهای زنگ زده
- رفع گرفتگی ماشین آلات، جلوگیری از خراب شدن و استهلاک آنها و اطمینان از عملکرد مناسب دستگاه
- آماده سازی سطوح برای پوششدهی با هدف افزایش عمر مفید پوشش
- صافکاری و پرداخت سطح با هدف ایجاد سطح کاملا صیقلی با از بین بردن برآمدگیها، چسبها و سایر مواد اضافی
- ساخت سطوح تزئینی و ایجاد طرحها و الگوهای هنری و جذاب روی سطوح مختلفی مانند چوب، فلز و شیشه
سندبلاست چه اجزایی دارد؟
در فرایند سندبلاستر یا ساب پاشی از اجزای مختلفی استفاده میشود. برخی از مهمترین تجهیزات و اجزای این فرایند عبارتند از:
- دستگاه سندبلاستر: این دستگاه شامل یک بدنه، یک مخزن برای نگهداری و پخش مواد ساینده، یک سیستم هوا و فشار برای پرتاب هوا و مواد ساینده و یک سیستم کنترل برای تنظیم فشار و میزان پخش مواد است و یکی از اصلیترین اجزای فرایند سندبلاستر محسوب میشود.
- کمپرسور هوا: از این کمپرسور در فرایند سندبلاست برای تامین هوای فشرده موردنیاز به منظور ایجاد فشار در دستگاه سندبلاست استفاده میشود. در واقع این کمپرسور باید به اندازه کافی قدرت برای ایجاد فشار موردنیاز به منظور ایجاد حبابهای هوا و پخش مواد سندبلاست را داشته باشد.
- سیستم مکش و خنککننده: از این سیستم در فرایند سندبلاست با هدف جلوگیری از انباشت گرد و غبار در محیط کار و حفظ شرایط بهداشتی مناسب، استفاده میشود. این سیستم جریان هوای مستقیم را ایجاد کرده و منجر به جمع آوری گرد و غبار از محیط کار میشود. با این کار به منظور خنک کردن دستگاهها و تجهیزات نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
- مواد ساینده: همانطور که در بالاتر نیز اشاره شد، انواع مختلفی از مواد ساینده هستند که براساس نوع سطح و نیازمندیهای موجود، در فرایند سندبلاستر مورد استفاده قرار میگیرند.
- ماسک و لباس محافظ: فرایند سندبلاست منجر به ایجاد گرد و غبار و ذرات مخرب شده و در اینصورت استفاده از ماسک و لباسهای محافظ در حین اجرای این فرایند اهمیت دارد. این تجهیزات از تماس با مواد آلوده و یا از تنفس هوای آلوده جلوگیری میکنند.
به طور کلی میتوان گفت تجهیزات مورد استفاده در فرایند سندبلاست به نوع سطح، ابعاد کار و شرایط محیطی بستگی دارد. در اینصورت، با استفاده از تجهیزات مناسب و همچنین توجه به ایمنی و بهداشت در محیط کار ساب پاشی میتوان از به دست آوردن نتایج بهتر و انجام یک فرایند کارآمد و موثر در آمادهسازی و پرداخت سطوح اطمینان داشت.
در چه زمانی از سندبلاست استفاده میشود؟
با استفاده از فرایند سندبلاست میتوان عملیات زنگزدایی، ماسهزدایی، رنگبرداری سطوح داخلی و خارجی قطعات و همچنین پولیش مات و تمیزکاری انواع قالبهای صنعتی را انجام داد. همچنین امکان زبر کردن سطوح قطعات با استفاده از سایندههای مخصوص، آماده کردن سطوح قطعات برای انجام انواع آبکاریهای صنعتی، ماتکاری، تمیزکاری و آماده کرده قطعات و حک کردن طرحهای مختلف، گود برداری و برجستهکاری روی سطوح مختلف را انجام داد.
در این صورت، هر زمان که نیاز به انجام این عملیات در فرایندهای مختلف صنعتی باشد، میتوان از فرایند سندبلاست یا ساب پاشی استفاده کرد.
انواع روشهای سندبلاست چیست؟
فرایند سندبلاست فرایندی است که در طی آن، ماسه یا شن با فشار بالا روی سطح پرتاب میشوند که با استفاده از آن میتوان سطوح مختلف را پاکسازی و جرمگیری کرده و سطحی صیقلی را ایجاد کرد. از این فرایند میتوان در روشهای مختلف برای کاربردهای متفاوت استفاده کرد. در اینصورت میتوان انواع روشهای سندبلاست براساس کاربرد آنها روی سطوح مختلف را به موارد زیر تقسیمبندی کرد:
- سندبلاست شیشه
از فرایند سندبلاست میتوان برای برداشتن یا حک کردن سطوح با ماسه، روی شیشه استفاده کرد. برای این منظور، فرایند سندبلاستر با استفاده از یک کمپرسور هوا انجام میشود. با استفاده از این کمپرسور، ماسه سیلیس با سرعت بالا روی سطح شیشه قرار گرفته و باعث برداشتن یا حک کردن روی آن میشود.
سندبلاست سیفونی نوعی از سندبلاست است که قدرت کمتری نسبت به کمپرسور هوا دارد و برای حکاکی شیشه و کارهای سندبلاستر کوچکتر مناسب است. شاید بتوان گفت سندبلاست شیشه یکی از روشهای دقیق و باکیفیت ساب پاشی برای حکاکی یا صاف کردن سطح شیشه با میلیونها ذره ریز ماسه سیلیس است که با سرعت بسیار بالایی انجام میشود.
- سندبلاست آهن
فرایند سندبلاستر در پاکسازی و تمیزکاری سطوح فلزی به خصوص سطوحی که دارای زنگزدگی و آلودگیهای سطحی هستند، بسیار کاربرد دارد. در این روش نیز، با استفاده از فشار هوا و ذرات سخت به سطوح فلزی ضربه وارد شده و آلایندهها و رسوبهای فلزی از روی سطح جدا میشوند.
در این روش، از گریتهای سخت مانند گریت آهکی، گریت شات بلاست و گریت سیلیسی برای انجام فرایند ساپ پاشی استفاده میشود.
- سندبلاست چوب
گرچه استفاده از سندبلاست برای پاکسازی و تمیزکاری، در برخی موارد، به دلیل حساسیت و آسیبپذیری چوب، خطراتی را به همراه دارد؛ اما میتوان از فرایند سندبلاست با رعایت نکات ایمنی برای ساب پاشی چوب نیز استفاده کرد.
از روش سندبلاست چوب غالبا برای از بین بردن پوششهای قدیمی مانند رنگ، شلاک یا لاک از چوب استفاده میشود. حذف این مواد از سطح چوب برای ایجاد یک سطح صاف یا یک طرح یا اثر هنری روی چوب بسیار کاربرد دارد.
فرایند سندبلاست چوب نیز یک ماده ساینده را که غالبا گریتهای نرم و با دانسیته پایین مانند گریت ساخته شده از خاکستر چوب و گریت شات بلاست با دانسیته پایین است را، روی چوب پرتاب میکند که منجر به ایجاد طرح مورد نظر روی چوب میشود. در اینصورت رنگ قدیمی چوب پاک شده و آماده پرداخت مجدد است.
سندبلاست چوب برای تمیزکاریهای صنعتی و حذف رنگ از چوب نیز استفاده میشود که در تمیزکاری چوب، تنها جداسازی انجام شده و چوب آسیب نمیبیند.
علاوه بر استفاده از گریتهای نرم و با دانسیته پایین، در فرایند سندبلاست چوب، تنظیم فشار هوا و فاصله بین نازل پاشنده و سطح چوب نیز برای جلوگیری از آسیب به سطح چوب، اهمیت دارد. به طور کلی، سندبلاست ممکن است باعث ایجاد انحراف یا ناهمواری غیرهمگن در سطح چوب شود که منجر به دشواری پوششدهی یا تمیزکاری بعدی میشود؛ به همین دلیل سندبلاست چوب باید با دقت بسیار بالایی انجام شود.
انواع دستگاه بلاستر چیست؟
فرایند سندبلاست بسته به سطح موردنظر و نوع عملیات ساب پاشی، متفاوت انجام میشود. در اینصورت، از دستگاههای مختلف ماشینکاری سایشی برای انجام این فرایند استفاده میشود. انواع این دستگاهها عبارتند از:
- دستگاه وت بلاست
دستگاه وت بلاست، فرایند ساب پاشی یا پاکسازی سطوح را با استفاده از آب و تکنولوژی جت ابراسیو (Jet Abrasive) انجام میدهد. در این دستگاه، آب به همراه مواد ساینده مانند شن، سنگ و… به شکل جت ابراسیو به سطوح مختلف پرتاب میشود. در اینصورت، با این فرایند، اثرات زنگزدگی، آلودگیها و لایههای غیر مطلوب از سطح پاک میشوند.
از وت بلاست غالبا در صنایع حساس و در تمیزکاری سطوح حساس استفاده میشود و این فرایند امنیت بیشتری برای این موارد دارد. در این فرایند، برخلاف روش رایج سندبلاست، به جای هوا در پرتاب مواد ساینده از آب استفاده میشود، به همین دلیل برای صنایع حساس به گرد و غبار که نیاز به پاکسازی دقیق دارند، بسیار مناسب است.
- دستگاه شات بلاست
در فرایند ساب پاشی با دستگاه شات بلاست از ساچمه (شات) به عنوان یک ماده ساینده برای پرتاب به سطوح استفاده میشود. ماده ساینده مورد استفاده در این فرایند میتواند فلزات نوردی، گریت، سنگهای معدنی و یا سنگهای گوناگون باشد. دستگاه شات بلاست به طور عمیق باعث پاکسازی سطوح شده، زنگزدگی و خوردگی روی سطح را حذف کرده، فرایند رنگآمیزی را تسریع کرده و سطوح را برای روشهای ترمیمی آماده میکند.
در این فرایند، ساچمه پرتاب شده و با اصطکاک با سطح، لایههای آلودگی، زنگزدگی و رسوبات را از سطوح پاکسازی میکند. در اینصورت یک سطح تمیز و آماده برای مراحل بعدی فرایند آماده میشود. برخی از ساچمههای مورد استفاده در این فرایند مانند فلزات نوردی، زنگزدگی و خوردگی سطوح را به طور موثری حذف کرده و مقاومت و عمر مفید مواد را افزایش میدهند. شاید بتوان گفت رسوبزدایی شات بلاست از سندبلاست قوی تر است.
- دستگاه ایربلاست
این دستگاه پرکاربردترین دستگاه برای اجرای فرایند سندبلاست است که با استفاده از فشار هوا تمیزکاری سطوح را انجام میدهد. موادی که در دستگاه ایربلاست مورد استفاده قرار میگیرند، غیرفلزی هستند و به ندرت از مواد فلزی در این دستگاه استفاده میشود.
از دستگاه ایربلاست در صنایع مختلف به طور گسترده برای آماده سازی، تمیزکاری و حذف خوردگیهای سطوح با به کارگیری روشهایی مانند مکشی و فشاری، استفاده میشود. روش مکشی این دستگاه اقتصادیتر است و برای محیط زیست نیز مناسبتر است. اما در برابر، روش فشاری قدرت بیشتری دارد و با استفاده از آن، قطعات با سرعت بیشتری تمیز میشوند.
- دستگاه بلاست توربینی
این دستگاه دارای یک توربین است که در آن برای پرتاب کردن مواد ساینده از نیروی گریز از مرکز استفاده میشود.
- سندبلاست خانگی
دستگاههای سندبلاست در واقع دو نوع صنعتی و خانگی دارند که نوع خانگی آنها برای پاکسازی و تمیزکاری سطوح فلزی در خانه و کارگاههای کوچک استفاده میشود. در فرایند سندبلاست خانگی نیز فشار بالای هوا و ذرات سخت منجر به پاکسازی سطح مورد نظر میشود.
در سندبلاست خانگی غالبا از گریتهای خشن و ریز استفاده میشود که با فشار هوا به سطح برخورد کرده و باعث پاکسازی و تمیزکاری آن میشوند. این دستگاه همچنین برای پاکسازی و تمیز کردن قطعات خودرو، تمیز کردن قطعات فلزی، پوششهای فلزی و غیرفلزی و اکثر سایر سطوح نیز کاربرد دارد. آماده کردن سطوح برای رنگآمیزی و پوشش دهی نیز از کاربردهای این دستگاه محسوب میشود.
در این دستگاهها همچنین فشار هوا با استفاده از یک کمپرسور کوچک تامین میشود و با یک فیلتر گرد و غبار مجهز میشود، تا ذرات پاشیدهشده جمعآوری شده و از آلودگی هوا جلوگیری شود. همچنین برخی از انواع آنها نیز به سیستم خنککننده و جداسازی آب و روغن مجهز شدهاند.
عوامل موثر در کیفیت سندبلاست چیست؟
کیفیت فرایند سندبلاست بسته به عوامل مختلف میتوان متغیر باشد و در واقع موارد مختلفی روی این کیفیت تاثیرگذار هستند. برخی از مهمترین این عوامل، عبارتند از:
- ابعاد ساینده: ساینده مورد استفاده در فرایند سندبلاست هرچه ابعاد بیشتری داشته باشد، سطح نهایی زبرتر خواهد بود.
- چگالی: چگالی پایینتر در فرایند سندبلاست، باعث نرمی بیشتر سطح میشود.
- شکل ظاهری: ذرات ساینده اگر شکل کروی شکل داشته باشند، سطح، صاف و شفاف میشود و در صورتی که ذرات تیز باشند، سطحی زبر و کدر ایجاد خواهد شد.
- سختی: سختی بیشتر، طول عمر و کیفیت محصول را افزایش میدهد. همچنین در صورتی که سختی و چگالی سندبلاست بالا باشد، طول عمق نیز افزایش مییابد.
- دقت در انتخاب مواد ساینده: ذرات ساینده مهمترین مواد اولیه در اجرای سندبلاست هستند و مواد زائد نباید در بین این ذرات وجود داشته باشد. سایز و شکل آنها نیز باید یکنواخت انتخاب شود تا کیفیت کار افزایش پیدا کند.
- فشار هوا: برای انجام سندبلاست با سرعت بالا، فشار هوا باید حداقل 70 پوند بر اینچ باشد اما برای فشارهای بالاتر نیاز است که از کمپرسورهای هوای صنعتی استفاده شود تا کیفیت کار کاهش پیدا نکند.
- رعایت فاصله مناسب: فاصله دستگاه سندبلاست از سطح مورد نظر باید به اندازه کافی باشد. در صورتی که نازل در فاصله دورتری قرار بگیرد، ذرات وسیعتر پخش میشوند و ممکن است کل سطح را در بر نگیرند. این مورد نیز روی کیفیت نهایی کار بسیار تاثیرگذار است.
عوامل مختلف دیگری نیز مانند فشار، طول نازل، نوع ساینده و ویژگیهای ذرات ساینده نیز روی کیفیت فرایند سندبلاست تاثیرگذار هستند. قبل از اجرای فرایند سندبلاست باید با دقت این پارامترها و عوامل را کالیبره کرد و در صورت عدم نظارت کافی روی این عوامل، احتمال آسیب به سطح یا تمیزکاری نامناسب آن وجود دارد. به همین دلیل توجه به این عوامل و پارامترها بسیار اهمیت دارد.
مزایا و معایب سندبلاست چیست؟
سندبلاست یکی از فرایندهای مهم صنعتی و یکی از روشهای فوقالعاده ماشین کاری سایشی است که ویژگیهای خاص خود را دارد. برخی از مهمترین مزایای این فرایند عبارتند از:
- فرایند سندبلاست آسان و سریع انجام میشود.
- استفاده از روشهای سندبلاست برای تمیزکاری انواع سطوح مختلف، نتیجه باکیفیتی را به همراه خواهند داشت.
- برای اجرای فرایند سندبلاست تنها یک کمپرسور، دیگ و نازل به عنوان تجهیزات کار نیاز خواهند بود.
- هزینه نهایی فرایند سندبلاست به دلیل استفاده از تجهیزات کم و سرعت و کیفیت بالا، نسبت به روشهای سنتی پایینتر است.
- علاوه بر فرایند اجرا، تمیز کردن محیط کار نیز سریع و آسان انجام میشود که روی کیفیت اجرایی و ایمنی محیط نیز تاثیرگذار خواهد بود.
- فرایند سندبلاست کاربردهای متعددی در حوزههای مختلف صنعتی نظیر مکانیک، عمران، شیمی، پلیمر و… دارد.
- همچنین این فرایند میتواند برای انواع سطوح بتنی، آجری، سنگی، شیشه ای، چوبی و… مورد استفاده قرار بگیرد.
- اکثر سایندههای سندبلاست با محیط زیست سازگار هستند و در صورت عدم بازیابی نیز منجر به آلایندگی یا آسیبهای محیط زیستی نمیشوند.
- فرایند سندبلاست در صورتی که برای پرداخت ورق قبل از برش آن انجام شود، افزایش دقت و سرعت برش را به همراه خواهد داشت.
- فرایند سندبلاست برای پرداخت سطوح یکی از بهترین روشهای موجود محسوب میشود که مواد اضافی و سخت را به طور کامل از روی سطح حذف کرده و منجر به تمیزکاری و یکدست شدن سطح کار میشود.
- پاکسازی سطوح با استفاده از سندبلاست، راندمان رنگآمیزی سطوح را افزایش داده و در صورتی که به صورت دقیق اجرا شود نیاز به تکرار رنگآمیزی نخواهد بود.
در کنار تمامی این مزایا، سندبلاست یکسری محدودیتها و معایب را نیز شامل میشود؛ که عبارتند از:
- در صورتی که در این فرایند از ماسه، بخصوص ماسه سیلیسی، استفاده شود، امکان ایجاد یکسری بیماریهای تنفسی مانند بیماری سیلیکوزیس افزایش مییابد.
- فرایند سندبلاست خشک، گرد و خاک زیادی را تولید میکند؛ به همین دلیل باید در یک محیط دارای تهویه انجام شود.
- به دلیل اینکه در این فرایند از ساچمههای فولادی، دانههای شیشه و سایر مواد سخت استفاده میشود، امکان آسیبهای فیزیکی در صورت برخورد ذرات ساینده به پوست وجود دارد و حتما باید از تجهیزات ایمنی استفاده شود.
- انجام فرایند سندبلاست نیاز به فضای مخصوص و نیاز به اپراتور متخصص دارد.
انواع مواد ساینده در فرایند سندبلاست چیست؟
همانطور که اشاره شد، بسته به سطح مورد نظر، در فرایند سندبلاست از مواد ساینده با جنسهای مختلفی استفاده میشود؛ که عبارتند از:
- ماسه سیلیس: از این ماسه زمانی استفاده میشود که امکان بازیابی مواد ساینده وجود ندارد. ماسه سیلیس همچنین سختی بسیار بالایی دارد و باعث ایجاد گرد و خاک زیادی در طی فرایند سندبلاست میشود.
- گارنت: کیفیت سطح ایجاد شده به وسیله گارنت مانند ماسه سیلیس است و تنها تفاوت این دو مورد در میزان گرد و خاک ایجاد شده در فرایند میباشد که گارنت گرد و خاک کمتری ایجاد میکند. همچنین گارنت هزینه بیشتری دارد.
- استارولیت: این ساینده نیز مخلوطی از ماسههای ریز و درشت است که سیلیس بسیار پایینی دارد و غالبا برای حذف پوسته و خوردگیهای سطوح فولادی بدون ایجاد گرد و خاک مورد استفاده قرار میگیرد.
- سرباره ذغال سنگ: این ساینده میزان سیلیس کمی در ترکیب خود دارد اما باعث آزادسازی آلایندههای مختلف در هوا میشود. از این ساینده در فرایند سندبلاست برای تمیزکاری پاششی در کارخانههای کشتیسازی بسیار استفاده میشود.
- ساچمه و گریت: ساچمه یک قطعه کروی شکلی است که در فرایند سندبلاست مورد استفاده قرار گرفته و از سایندههای فلزی مورد استفاده در این فرایند محسوب میشود. ساچمه و ساچمه شکسته با استفاده از فولاد یا چدن ساخته میشوند و از قابلیت صلبیت و بازیابی بالایی برخوردار میباشند. از این سایندهها نیز میتوان روی انواع مختلفی از سطوح برای از بین بردن آلودگیها، برداشتن لایه رویی و ساچمهزنی استفاده کرد.
نوع و جنس ساینده مورد استفاده و همچنین ابعاد، چگالی و سختی ساینده روی کیفیت نهایی سطح ایجاد شده توسط ماشینکاری سایشی تاثیرگذار خواهند بود.
سوالات متداول
چه نکاتی هنگام اجرای فرایند سندبلاست اهمیت دارند؟
برای اجرای سندبلاست نیاز است که سطوح حساس پوشیده شوند، تمامی تجهیزات مورد استفاده در طی فرایند مانند بستها، شیلنگها و… باید قبل از اجرای فرایند بررسی شوند، سندبلاست نباید روی سطوح مرطوب انجام شود و مواد ساینده نیز نباید خیس باشند. همچنین بهتر است که قطعات دارای ابعاد کوچکتر در یک اتاق مخصوص سندبلاست زنگزدایی شده و در یک شبانه روز کمتر از 8 ساعت و هر بار برای 40 دقیقه، عملیات سندبلاست انجام شود.
دستگاه سندبلاست چه تفاوتی با وت بلاست دارد؟
هرکدام از این روشهای ماشین کاری سایشی ویژگیهای خاص خود را دارند و بسته به نیازهای موجود انتخاب میشوند. در صورتی که نیاز به یک روش پاکسازی با تاثیر محدود روی محیط زیست وجود داشته باشد و یا نیاز به استفاده از فرایند در صنایع حساس باشد، بهتر است از وت بلاست استفاده شود. همچنین در صورتی که نیاز به پاکسازی با فشار هوا و استفاده از مواد ابراسیو وجود داشته باشد، انتخاب سندبلاست بیشتر توصیه میشود.
دستگاه سندبلاست چه تفاوتی با شات بلاست دارد؟
شات بلاست توانایی پرتاب عمیقتر ذرات را نسبت به سندبلاست دارد. در روش سندبلاست، مواد ساینده با فشار هوا پرتاب میشوند و در شات بلاست نوع و اندازه ساچمه انتخاب شده و همچنین امکان تنظیم فشار و سختی عملیات نیز وجود دارد.
در اینصورت، بهترین شرایط پاکسازی و تمیزکاری براساس نیازهای خاص هر پروژه ایجاد میشود. در واقع، انتخاب میان شات بلاست و سندبلاست نیز به نیازها و شرایط خاص هر پروژه بستگی دارد؛ اما توانایی و انعطافپذیری شات بلاست بیشتر است.
دیگ سندبلاست چیست؟
دیگ سندبلاست یکی از تجهیزات مهم دستگاه سندبلاست است. در فرایند ماشین کاری سایشی سندبلاستر با استفاده از فشار هوا و مواد مختلف جامد مانند شن و ماسه یا گریتهای فلزی، فرایند ساب پاشی انجام میشود. در اینصورت در این فرایند، مواد تمیز کننده با فشار زیاد از نازل دیگ سندبلاست به سطح مورد نظر پاشیده شده و به دلیل فشار زیاد باعث تمیزسازی سطح مورد نظر میشوند.
الزامات ایمنی سندبلاست چه هستند؟
برای اجرای فرایند سندبلاست توجه به یکسری نکات ایمنی مانند آماده سازی محیط اجرا، اطمینان از عملکرد صحیح سیستم تهویه، کمپرسورهای هوا، منبع تغذیه و دستگاههای شستشو، بررسی تجهیزات و مواد اعم از کاهش سایندههای سمی و استفاده از محفظههای مناسب و فیلترهای تنفسی، فراهم کردن پوشش محافظتی اعم از کلاه، لباس، عینک ایمنی و همچنین پاکسازی محیط و استفاده از روشهای پاکسازی توسط آب و سیستمهای فیلتراسیون مکشی اهمیت دارند.
جمع بندی
سندبلاست یا ساب پاشی سطوح یکی از روشهای موثر ماشین کاری سایشی در زمینه زنگزدایی، تمیزکاری سطوح و پرداخت کاری سطوح است. در این فرایند از یک نازل با فشار هوای قوی استفاده میشود.
در اینصورت، دانههای ساینده مانند ماسه یا ساب به سطح برخورد کرده و منجر به حذف آلودگیها، زنگزدگیها، لایههای روغن یا آثار خوردگی میشوند. فرایند سندبلاست یک روش کامل و سریع است که آمادهسازی و نظافت سطوح را در کمترین زمان ممکن و با کیفیت مطلوبی انجام میدهد.